Afdrukken

Onlangs was er even een hypeje rond de term "Gouden Eeuw". Het Amsterdam Museum schaft de term af omdat deze een verkeerd beeld zou geven. Men gaat over op de neutrale term "zeventiende eeuw".

Nu was het was zeker niet alles goud dat er blonk in de Gouden Eeuw. Het zijn ook tranen geweest. Niettemin was er een periode van uitzonderlijke economische en culturele voorspoed. Deze periode gelijkstellen aan de zeventiende eeuw, zoals in deze discussie gebeurt, is echter niet juist en een voorbeeld van een Holland-centrisch, misschien zelfs Amsterdam-centrisch denken.

Holland beleefde zijn bloei inderdaad in het eerste deel van de zeventiende eeuw, maar al voor het rampjaar 1672 begon de boel in het slop te raken. Dat we toch over een ruime eeuw bloei kunnen spreken, zien we als we De Nederlanden van die tijd in haar geheel beschouwen. Vlaanderen, en met name Antwerpen, beleefde zijn enorme bloei tweede helft zestiende eeuw. Het economisch en cultureel zwaartepunt verschoof pas naar Holland na de val van Antwerpen in 1585, mede door de grote stroom vluchtelingen.

De Gouden Eeuw viel niet keurig samen met de zeventiende eeuw en ook niet keurig binnen de huidige landsgrenzen.